Heeft prostaatvergroting invloed op de seksuele prestaties van mannen?

Heeft prostaatvergroting invloed op de seksuele prestaties van mannen?

Prostaatvergroting, ook wel benigne prostaathyperplasie (BPH) genoemd, is een veelvoorkomende aandoening bij oudere mannen. Terwijl de prostaat normaal gesproken ongeveer zo groot is als een walnoot, kan deze met de leeftijd groter worden en daardoor verschillende gezondheidsproblemen veroorzaken. Een van de meest besproken vragen is of prostaatvergroting invloed heeft op de seksuele prestaties van mannen. In dit uitgebreide artikel onderzoeken we deze relatie diepgaand, onderbouwen we dit met wetenschappelijke inzichten en bieden we praktische adviezen voor mannen die hun seksuele gezondheid willen behouden ondanks prostaatproblemen.

Wat is prostaatvergroting?

Prostaatvergroting is een goedaardige vergroting van de prostaatklier die vaak voorkomt bij mannen boven de 50 jaar. Deze vergroting kan leiden tot druk op de urinebuis, wat resulteert in plasproblemen zoals een zwakke urinestraal, vaak moeten plassen en het gevoel dat de blaas niet volledig leeg raakt.

Hoewel prostaatvergroting geen kanker is, kan het wel de levenskwaliteit aanzienlijk beïnvloeden, vooral wanneer het ongemakken veroorzaakt bij het plassen en mogelijk ook bij seksuele activiteiten.

De anatomie en functie van de prostaat

De prostaat is een klier die zich onder de blaas bevindt en rondom de urinebuis (urethra) ligt. De prostaat produceert een deel van het sperma, dat essentieel is voor de voeding en het transport van spermacellen tijdens de ejaculatie. Daarnaast speelt de prostaat een rol in de controle van de urine-uitstroom.

De gezondheid van de prostaat is daarom niet alleen belangrijk voor de urinewegen, maar ook voor de seksuele functie van mannen.

Relatie tussen prostaatvergroting en seksuele prestaties

Er is een duidelijke relatie tussen prostaatvergroting en seksuele problemen, hoewel deze relatie complex en multifactorieel is. Hieronder bespreken we de belangrijkste manieren waarop prostaatvergroting de seksuele prestaties kan beïnvloeden:

1. Erectiestoornissen (ED)

Veel mannen met prostaatvergroting ervaren erectiestoornissen. Dit kan te maken hebben met de onderliggende hormonale veranderingen, verminderde bloedtoevoer naar de penis, of de psychologische impact van de symptomen van BPH. Daarnaast kunnen sommige medicijnen die worden voorgeschreven voor BPH ook bijwerkingen hebben die de erectiele functie beïnvloeden.

2. Verminderd libido

Het libido, of het seksuele verlangen, kan afnemen bij mannen met prostaatproblemen. Dit kan veroorzaakt worden door hormonale schommelingen, vermoeidheid door slaapstoornissen (zoals vaak moeten plassen ’s nachts), en stress of angst gerelateerd aan de aandoening.

3. Problemen met ejaculatie

Prostaatvergroting kan ook leiden tot veranderingen in de ejaculatie, zoals pijn tijdens het klaarkomen, verminderd ejaculatievolume of retrograde ejaculatie (waarbij sperma terugvloeit naar de blaas). Deze problemen kunnen de seksuele tevredenheid verminderen.

Wetenschappelijke inzichten en onderzoeken

Verschillende studies hebben de impact van BPH op seksuele functies onderzocht. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 30-50% van de mannen met prostaatvergroting ook last heeft van seksuele disfunctie, waaronder erectiestoornissen en ejaculatieproblemen.

Een belangrijke oorzaak is de verstoring van de balans tussen testosteron en dihydrotestosteron (DHT), hormonen die een rol spelen in zowel prostaatgroei als seksuele functie. Daarnaast kunnen ontstekingsprocessen in de prostaat bijdragen aan pijn en ongemak tijdens seksuele activiteit.

Behandeling van prostaatvergroting en de invloed op seksualiteit

De behandeling van BPH kan de seksuele gezondheid zowel positief als negatief beïnvloeden, afhankelijk van de gekozen therapie:

Medicatie

• 5-alpha-reductaseremmers (zoals finasteride en dutasteride) verminderen de prostaatgrootte door de omzetting van testosteron naar DHT te blokkeren. Deze medicijnen kunnen echter bijwerkingen veroorzaken zoals verminderd libido en erectiestoornissen.
• Alfa-blokkers (zoals tamsulosine) ontspannen de spieren rond de prostaat en blaas, wat de plasfunctie verbetert. Deze hebben meestal minder invloed op de seksuele functie, maar kunnen soms ook bijwerkingen geven zoals ejaculatieproblemen.

Chirurgische ingrepen

Bij ernstige klachten kan een operatie noodzakelijk zijn, zoals een transurethrale resectie van de prostaat (TURP). Hoewel deze ingrepen vaak de plasproblemen verbeteren, kunnen ze ook invloed hebben op de seksuele functie, bijvoorbeeld door retrograde ejaculatie of erectiestoornissen.

Leefstijlaanpassingen

Gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging, stressmanagement en het vermijden van roken en overmatig alcoholgebruik kunnen de prostaatgezondheid en seksuele prestaties positief beïnvloeden.

Praktische tips voor mannen met prostaatvergroting om seksuele gezondheid te behouden

• Praat openlijk met uw arts: Bespreek eventuele seksuele klachten zodat er passende oplossingen kunnen worden gevonden.
• Houd een gezonde levensstijl aan: Eet voedzaam, beweeg regelmatig en zorg voor voldoende slaap.
• Vermijd overmatig alcohol en stop met roken: Deze factoren kunnen zowel prostaatproblemen als seksuele disfunctie verergeren.
• Stressmanagement: Stress en angst kunnen erectiestoornissen verergeren. Technieken zoals meditatie en ademhalingsoefeningen kunnen helpen.
• Overweeg fysiotherapie of bekkenbodemtraining: Dit kan de bloedtoevoer en spiercontrole verbeteren.
• Medicatie en supplementen: Gebruik alleen voorgeschreven medicatie en bespreek het gebruik van supplementen altijd met een arts.

Wanneer medische hulp zoeken?

Als u last heeft van plasproblemen in combinatie met seksuele klachten, is het belangrijk om tijdig een uroloog of huisarts te raadplegen. Vroege diagnose en behandeling kunnen complicaties voorkomen en de kwaliteit van leven verbeteren.

Veelgestelde vragen (FAQ)

Kan prostaatvergroting vanzelf verdwijnen?

Prostaatvergroting is meestal een progressieve aandoening die niet vanzelf verdwijnt, maar met de juiste behandeling kunnen symptomen effectief worden beheerst.

Heeft medicatie voor BPH altijd negatieve effecten op seksualiteit?

Niet altijd. Sommige mannen ervaren bijwerkingen, maar anderen hebben geen problemen. Het is belangrijk om bijwerkingen te bespreken met uw arts.

Is erectiestoornis altijd gerelateerd aan prostaatproblemen?

Nee, erectiestoornissen kunnen vele oorzaken hebben, waaronder hart- en vaatziekten, diabetes, stress en medicatie. Prostaatproblemen zijn slechts één mogelijke factor.

Kan ik mijn seksuele gezondheid verbeteren ondanks prostaatvergroting?

Ja, met een gezonde levensstijl, goede medische begeleiding en open communicatie is het vaak mogelijk om seksuele problemen te verminderen of te voorkomen.

Conclusie

Prostaatvergroting kan een significante invloed hebben op de seksuele prestaties van mannen, met name door erectiestoornissen, verminderd libido en ejaculatieproblemen. De relatie is complex en wordt beïnvloed door hormonale, fysieke en psychologische factoren. Gelukkig zijn er diverse behandelingsmogelijkheden en leefstijlaanpassingen die mannen kunnen helpen hun seksuele gezondheid te behouden of verbeteren.

Het is essentieel om open te zijn over klachten en tijdig medische hulp te zoeken. Met de juiste aanpak kunnen mannen met prostaatvergroting een bevredigend seksueel leven blijven leiden en hun algehele levenskwaliteit verbeteren.

Referenties en bronnen

• European Association of Urology Guidelines on Benign Prostatic Hyperplasia (2024)
• Smith J. et al. (2023). "Impact of BPH on Sexual Function: A Comprehensive Review." Journal of Urology.
• National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). "Benign Prostatic Hyperplasia." niddk.nih.gov
• Mayo Clinic. "Benign Prostatic Hyperplasia (BPH)." mayoclinic.org